Jongeren die worden opgenomen op een klinisch psychiatrische afdeling zijn vastgelopen op meerdere levensgebieden en vrijwel altijd is het gezin ontwricht. Het gezin wordt daarom intensief betrokken bij de behandeling. Sociotherapeuten (therapeuten die op de groep werken) van verschillende kinder- en jeugdpsychiatrische instellingen geven echter aan handelingsverlegenheid te ervaren in het contact met ouders.
Hoewel er gezinsgericht (ook wel ‘systemisch’ genoemd) gewerkt wordt, vinden professionals het lastig dit integraal vorm te geven. Ouders en jongeren geven ook verbetermogelijkheden aan.
In dit onderzoek is een methodiek ontwikkeld met als doel de handelingsverlegenheid bij professionals te verminderen en de samenwerking met het gezin te verbeteren. De methodiek bestaat uit een training voor professionals en een verbetertraject van de systemische visie en werkvormen in de organisatie. De methodiek is ontwikkeld in directe samenspraak met professionals, ouders en jongeren en wordt op dit moment geïmplementeerd op zes afdelingen bij twee kinder- en jeugdpsychiatrische instellingen.
Vervolgens wordt er geëvalueerd met jongeren, ouders en professionals, waarna verbeteringen worden doorgevoerd en geëvalueerd. Evaluatie van de methodiek gebeurt kwalitatief met semigestructureerde interviews. Het effect wordt zowel kwalitatief (interviews) als kwantitatief gemeten met vragenlijsten over samenwerking, patiënttevredenheid en functioneren van de jongere en het gezin.
De methodiek wordt landelijk beschikbaar gesteld zodat andere kinder- en jeugdpsychiatrische instellingen hier ook van kunnen profiteren. De verworven kennis en praktijkervaring worden verwerkt in onderwijsmodules voor de hbo-opleiding Sociaal Werk, waardoor studenten ook worden getraind en zich bekwaam voelen in het contact met ouders in hun toekomstige werk als sociotherapeut.
De opzet van het onderzoek is een participatief actieonderzoek, een combinatie van onderzoeken en doorvoeren van verandering in de praktijk. Doel is om zowel wetenschappelijke als praktische kennis te verkrijgen. Het project wordt uitgevoerd in twee instellingen in de kinder- en jeugdpsychiatrie, namelijk vier afdelingen voor adolescenten van Curium-LUMC, en twee afdelingen van de Fjord, onderdeel van Youz. De methodiek wordt ontwikkeld mede op basis van de kwalitatieve interviews en op basis van literatuur. Voor de evaluatie van het verbetertraject zal gebruik gemaakt worden van zowel kwalitatieve als kwantitatieve data om ervaringen te beschrijven en een vergelijking te kunnen maken tussen de gebruikelijke situatie zonder de geïmplementeerde methodiek (care as usual) en de situatie na de implementatie.
